Werking waterontharder technieken
Toestellen die hard water ontdoen van kalk en magnesium, of de gevolgen van kalk en magnesium in het kraantjeswater beperken gebruiken verschillende technieken. De ene techniek is zeer effectief, de ander is bevredigend maar er zijn ook technieken die zwaar ter discussie staan.
Een woord vooraf
Als u onze site bekijkt dan zal het u duidelijk worden dat wij gecharmeerd zijn van waterontharders op basis van een ionenwisselaar. Dat is niet zonder reden en waarom kan je in dit artikel lezen. Ondanks dat zetten wij ook kritische kanttekeningen bij dit type ontharder. Wanneer kraantjeswater wordt "behandeld" worden daar stoffen uitgehaald en/of toegevoegd. Vanuit ecologisch standpunt vinden wij dat niet goed. Laat natuurlijke producten zijn zoals ze zijn en rommel daar niet mee.
Kalk en magnesium in het kraantjeswater heeft echter een negatieve invloed op het milieu bijvoorbeeld doordat veel meer energie nodig is om water te verwarmen als een laag ketelsteen zich heeft afgezet op het verwarmingselement. Deze laag vormt een isolator voor de warmte waardoor langer dan noodzakelijk "gestookt" moet worden om water te verwarmen. Het verlies aan energie vinden wij een veel grotere milieuschade dan de schade die door het winnen, transporteren en gebruik van regeneratiezout ontstaat. Daarnaast, ontkalkingsmiddelen die iedere week gebruikt worden om kalkaanslag te verwijderen brengen ook schade toe aan het milieu.
Hoewel het lang werd verondersteld blijkt veel of weinig kalk in het kraantjeswater geen invloed te hebben op de volksgezondheid zo is uit meerdere wetenschappelijke studies gebleken. Vandaar dat de wereld gezondheid organisatie (WHO) de passage heeft geschrapt die ging over de kalk in kraantjeswater. Over magnesium zijn de wetenschappers het nog niet met elkaar eens. Er gaan geluiden op dat het magnesium in het kraantjeswater mogelijk goede eigenschappen bezit voor de mens. Als dat waar is dan is het jammer als een waterontharder (met een ionenwisselaar) dat uit het kraantjeswater haalt. Aan de andere kant, willen wij juist dat dit verwijderd wordt omdat het samen met kalk voor de "kalkaanslag" zorgt. Feitelijk is er dus sprake van kalk- en magnesium aanslag.
Een oplossing voor het magnesium probleem is wat in een aantal landen wordt geadviseerd: laat het drinkwater ongemoeid en onthard het andere water zoals voor de vaatwasser, wasmachine, douche en bad. Het aantal plaatsen waar onbehandeld, dus hard water, beschikbaar is zal dan heel beperkt zijn en alleen daar zult u geconfronteerd worden met de kalkaanslag.
Een andere optie voor het magnesium probleem is om het water niet totaal te ontharden maar met de resthardheid regelaar een waarde van ongeveer 5 fH in te stellen. Bij die hardheid heeft u nog geen last van kalkaanslag maar bevindt zich toch wat kalk en magnesium in het kraantjeswater. Een ander voordeel is dat door het instellen van een hardheid van 5 fH de toevoeging van natrium, één van de andere nadelen van een waterontharder op basis van een ionenwisselaar, beperkt wordt. Lees meer hierover in het artikel wat de toevoeging van natrium behandeld.
Heeft u ernstig last van kalkaanslag dan wegen voor de meeste mensen de nadelen van het gebruik van een ionenwisselaar op tegen de voordelen. Het feit dat deze toestellen al sinds 1925 worden gebruikt en geen enkele overheid maatregelen heeft genomen omdat ze het mogelijk schadelijk vinden voor de volksgezondheid geeft een redelijk geruststellend gevoel.
Welke technieken worden toegepast bij waterontharders?
De meest voorkomende technieken zijn:
- ionenwisselaar
- kooldioxide (CO2)
- silicopolyfosfaat
- magnetisme met passieve magneten
- magnetisme op basis van elektriciteit
- chelatie
Ionenwisselaar
Waterontharders op basis van een ionenwisselaar is de oudste en meest toegepaste techniek. Het is tot nu toe ook de enige methode die daadwerkelijk de kalk en magnesium uit het water verwijderd. In de ionenwisselaar waar het kraantjeswater door stroomt wordt kalk en magnesium uitgewisseld voor natrium. Kalk en magnesium verdwijnen dus uit het water en daarvoor in de plaats komt natrium. Deze techniek is herkenbaar omdat dit gebruik maakt van regeneratiezout. De techniek is onomstreden en heel eenvoudig aantoonbaar dat het water daadwerkelijk zachter wordt. Uiteraard kleven nadelen aan deze techniek. U heeft zout nodig voor het regenereren, het verwijderd magnesium uit het water (wat juist gewenst is!) maar er gaan stemmen op dat magnesium in water toch een element is wat goed is voor de mens en het natrium gehalte kan, afhankelijk van de hardheid van het water, flink stijgen.
Kooldioxide
Een nog niet zo lang gebruikte techniek is dat kooldioxide toegevoegd wordt aan het water. Hierdoor worden kalk en magnesium grotendeels omgezet in een andere vorm die volgens de fabrikant "de nadelige effecten van kalk en magnesium grotendeels teniet doet". De techniek is niet omstreden maar lijkt de kalkproblemen niet totaal op te lossen. Daarnaast is een vrij grote kooldioxide gasfles nodig die niet makkelijk is weg te werken. Voordeel is wel dat de kalk en magnesium nog steeds in het water zit en opgenomen zou kunnen worden door het lichaam. Of dat ook daadwerkelijk gebeurt is ons niet bekend. Wij kennen maar één fabrikant die dit levert: Solucalc.
Silicopolyfosfaat
Bij deze techniek wordt een stof toegevoegd aan het kraantjeswater die met een moeilijk woord silicopolyfosfaat heet. De techniek is niet omstreden in zijn werking maar kent wel zijn beperkingen. De gebruikte stof wordt ook gebruik in voedingsmiddelen en is een goedgekeurde stof voor menselijke consumptie (uiteraard tot een bepaalde hoeveelheid per dag net zoals alle andere stoffen). Deze techniek haalt de kalk en magnesium ook niet uit het kraantjeswater maar zorgt dat deze vrijwel niet meer als kalkaanslag neerslaat op het aanrecht, bad, douche of weerstanden in toestellen waar water verwarmd wordt. In het laatste geval, als de temperatuur boven de 55° Celsius stijgt, en dat is in boilers en condensatieketels gebruikelijk, zelfs verplicht vanwege de salmonella bacterie, werkt deze techniek minder goed.
Magnetisme met passieve magneten
De werking van magneten die om de waterleiding geklemd worden is zeer omstreden. Leveranciers leveren, ondanks vragen van consumentenorganisaties, geen bewijs van de werking.
In de wetenschappelijke literatuur is de techniek ook zeer omstreden. In speciale omstandigheden met zeer sterke magneetvelden, die voor particulier gebruik gevaarlijk zouden zijn om deze toe te passen, zijn kleine reducties van kalkaanslag geconstateerd. De meeste studies laten geen resultaten zien of zijn zeer tegenstrijdig, tot zelfs dat bij de "dubbelblind proef" het water wat niet behandeld was minder kalk liet zien dan met de behandeling met een magneet.
Wij nemen een heel pragmatisch standpunt in dat kunt u onderaan dit artikel lezen. Alleen al op basis van dat standpunt is het voor ons voldoende om de werking van magneten zeer in twijfel te trekken.
Magnetisme met actieve magneten
Naast de hiervoor beschreven techniek met passieve magneten, wij bedoelen hiermee magneten als een product wat magnetisch van zich zelf is zonder dat hiervoor energie benodigd is, worden ook toestellen aangeboden die werken met een kastje wat aangesloten wordt op 230 Volt en uit dat kastje komen draden die om de waterleiding gewikkeld moeten worden. Deze techniek is zeer omstreden en onderbouwde experimenten met wetenschappelijk bewijs die ook een "peer review" hebben ondergaan zijn wij nog nooit tegengekomen. Al wat hiervoor is beschreven over passieve magneten is ongeveer ook van toepassing op magnetisme die elektriciteit gebruiken.
Wij nemen een heel pragmatisch standpunt in dat kunt u onderaan dit artikel lezen. Alleen al op basis van dat standpunt is het voor ons voldoende om de werking van magneten zeer in twijfel te trekken.
Chelatie
Chelatie is een bekende techniek in de chemie om moleculen te omgeven met andere moleculen om de oorspronkelijke werking van het molecuul (gedeeltelijk) te niet te doen. Wij nemen een zeer terughoudend standpunt over deze techniek in. De fabrikant geeft geen enkel wetenschappelijk bewijs dat geeft ons al te denken. De ervaringen die wij hebben gelezen op amazon.com van kopers van deze techniek gebruikt door NuvoH2O laten een zeer wisselend beeld zien. Het lijkt soms wel te werken maar soms ook niet. Het lijkt wel of bij hogere hardheden deze techniek niet meer werkt.
Ons pragmatisch standpunt over werking ontkalkers
Stel u bent een leverancier van ontkalkingsapparatuur en u merkt dat uw klanten huiverig staan tegenover de gebruikte techniek en vermoeden dat het niet werkt. Het eerste wat u zou doen is uw klanten willen overtuigen met hele simpele proeven dat uw product onomstotelijk zijn onthardende werking uitvoert. Een dergelijk experiment hoeft helemaal niet moeilijk te zijn en kan door iedereen gereproduceerd worden. Dat is vergelijkbaar met een wetenschappelijk experiment met "peer review" waarbij een andere wetenschapper in een ander laboratorium de beschreven proef herhaald en de uitkomst bevestigd. Pas na een "peer review" wordt iets als "wetenschappelijk bewezen geacht".
Om aan te geven hoe simpel een dergelijke proef zou kunnen zijn hebben wij een experiment uitgevoerd wat u zelf kan herhalen. Wij wilden voor ons zelf bewijzen dat water uit een waterontharder gebaseerd op een ionenwisselaar niet alleen geen kalk meer achter laat op een weerstand van een waterkoker maar zelfs in staat is om oude kalkaanslag te verwijderen. Meer overtuigend bewijs kunt u bijna niet verzinnen. Het verslag van die proef treft u hier aan.
Het feit dat leveranciers die ontharders leveren, waarbij gebruik wordt gemaakt van omstreden technieken, dit soort simpele proeven / bewijzen niet publiceren zegt ons al genoeg. Zo simpel ligt het voor ons.
Meer achtergrondinformatie kunt u lezen in dit artikel.
Offerte service
Wilt u een aantal op maat gesneden aanbiedingen ontvangen van waterontharders? Klik dan hier.
Foutje of aanvulling? Stuur ons een reactie