pH waarde of zuurtegraad van vloeistoffen

Een vloeistof heeft verschillende eigenschappen. Eén van die eigenschappen is de pH waarde of ook zuurtegraad genoemd.

Een vloeistof kan neutraal, het kan zuur of het tegengestelde van zuur, namelijk basisch zijn (ook wel alkalisch genoemd of een base). De mate waarin een vloeistof zuur of juist basisch is wordt uitgedrukt met de pH waarde.

De pH waarde van een vloeistof kan gemeten worden met een (digitale) pH meter, met lakmoespapier, of met een indicatorvloeistof die verkleurt bij een bepaalde pH waarde. In laboratoria wordt titratie gebruikt waarbij bijvoorbeeld fenolftaleïne gebruikt wordt als indicator en van kleur omslaat wanneer de vloeistof basisch (paarsrood) of zuur is (transparant).

Een neutrale vloeistof heeft een pH waarde van 7. Is de pH waarde lager dan 7 dan noemen we dit een zuur. We kennen gradaties in de mate van zuurheid. Zuur van azijn, een sinaasappel of citroen is minder zuur dan zwavelzuur. Hoe lager de pH waarde hoe zuurder de vloeistof. Wanneer de pH waarde boven de 7 ligt is de vloeistof basisch. Hoe hoger de pH waarde, hoe sterker de basische werking is.

Zuiver water heeft een pH waarde van 7. Wanneer kooldioxide, het tegenwoordig zo veel besproken CO₂ (koolzuurgas), in contact komt met water, denk aan regen wat in contact komt met CO₂ in de atmosfeer, veranderd (een deel van) het water in de regendruppels van water naar koolzuur H₂CO₃. Dat is het zelfde zuur dat je aantreft in Spa rood of koolzuurhoudende frisdranken alleen is het in de regendruppels sterk verdund. Door dit koolzuur, de naam zegt het al, veranderd de pH waarde van pH neutraal naar een waarde onder de 7, dus een zuur. Vandaar de naam "zure regen".

Een bekende eigenschap van een zuur is dat het vele metalen maar ook kalk kan "oplossen" (feitelijk wordt het omgezet in een andere stof). Hierop baseert bijvoorbeeld de SoluCalc waterontharder zijn werking.

Voorbeelden van zuren

• Regen: pH 6
• Licht zure regen: pH 5
• Sap van de tomaat: pH 4,5
• Zure regen, bier: pH 4
• Ananas: pH 3-5
• Sinaasappelsap, sap van kersen: pH 3-4
• Azijn, Wijn, Cola: pH 3
• Sap van de citroen, maagzuur: pH 2
• Zwavelzuur: pH 1
• Zoutzuur: pH 0

Voorbeelden van basen

• Chloor/bleekmiddel (huishoudversie): pH 9,5
• vloeibare zeep voor de vaat: pH 10,5
• Ammonia (huishoudversie in verdunde vorm): pH 11,5
• Ovenreiniger: pH 12
• Natronloog (gootsteenontstopper of verafbijtmiddel): pH 13