Doorstroomcapaciteit of doorstroomsnelheid waterontharders

De doorstroomcapaciteit of de doorstroomsnelheid van een waterontharder geeft aan hoeveel liter onthard water per tijdseenheid de waterontharder maximaal kan leveren. Gebruikelijke grootheden zijn m³/uur en liters/minuut.

De doorstroomcapaciteit van een waterontharder is een aspect waar je even stil bij moet staan. Wat je wil voorkomen is dat, na de installatie van een ontharder, je bad veel langzamer volloopt dan voorheen, of uit de douchekop maar een miezerig straaltje water komt. Ook wil je zeker weten dat als je de kraan van bijvoorbeeld het bad vol open zet dat de waterontharder al het water en niet maar een deel kan ontharden.

Het is verstandig eerst te meten wat je huidige doorstroomsnelheid is. Hoeveel liter water komt er per minuut nu uit de kraan? Pas als je de benodigde doorstroomsnelheid weet kan je waterontharders selecteren die daaraan voldoen.

Meten is weten, gissen is missen

Wanneer je een waterontharder wil kopen en deze minimaal je huidige doorstroomsnelheid van de waterleiding moet ondersteunen is het slim om de benodigde doorstroomsnelheid te bepalen. Dit doe je door je huidige doorstroomsnelheid van je waterleiding te meten.

Zet een flinke emmer onder de kraan en zet de koud én warmwaterkraan geheel open. Als je de douchemengkraan gebruikt verwijder dan eerst de douchekop omdat deze de doorstroomsnelheid beperkt. Meet het aantal seconde dat de emmer is volgestroomd (of tot aan de hoogste markering waarbij staat ... liter).

Stel de emmer heeft een inhoud van 7 liter en is in 40 seconde volgestroomd, dan komt er per seconde 7 liter / 40 seconden = 0,175 liter water uit de kraan. Dat is dus per minuut: 0,175 x 60 seconden = 10,5 liter. Je huidige maximale doorstroomcapaciteit zonder waterontharder is dus 10,5 liter/min. Dat is overigens gelijk aan 10,5 liter x 60 minuten = 630 liter/uur = 0,63 m³/uur.

Nu je weet wat je huidige doorstroomsnelheid (debiet) is kan je een waterontharder selecteren die bij dit debiet het water nog volledig kan ontharden én het debiet niet beperkt. In het aanbod van waterontharders kan je een selectie maken van modellen die een doorstroomsnelheid hebben die minimaal, maar liever wat hoger is dan je huidige doorstroomsnelheid. Deze doorstroomsnelheid vindt je in dit overzicht.

Twee beperkingen

De doorstroomcapaciteit van een waterontharder wordt beperkt door twee totaal verschillende aspecten. Het belangrijkste aspect is "het vermogen om zoveel water per minuut te ontdoen van al het kalk en magnesium". Daarnaast speelt ook de interne waterweerstand van de ontharder een rol.

In een waterontharder zorgen de kunsthars korrels in de ionenwisselaar dat het kalk en magnesium uit het water verwijderd wordt. Terwijl het harde leidingwater langs de korreltjes stroomt verwisselen zij de kalk en magnesium ionen voor natrium ionen. Dit uitwisselingsproces kan uiteraard alleen maar plaatsvinden als het water in contact staat met deze kunstharskorrels.

Laten we het even extreem nemen. Stel er zit één kunsthars korrel in de ionenwisselaar en we laten daar tien liter water per minuut langs stromen dan zal maar een uiterst klein deel van het water in contact hebben gestaan met het de kunsthars korrel. Dit ene kleine korreltje is maar in staat geweest om een paar milliliter water te behandelen. De rest is onbehandeld langs dit korreltje gestroomd en heeft, omdat het niet in contact heeft gestaan met de kunsthars korrel, geen ionen kunnen uitwisselen (nog even afgezien dat één kunsthars korrel maar een zeer beperkte hoeveelheid kalk kan opnemen en dus zo verzadigd zou zijn).

Uit bovenstaande blijkt een bepaalde relatie te bestaan tussen het aantal kunstharskorrels in de ionenwisselaar en de hoeveelheid water wat per tijdseenheid behandeld kan worden.

Bij een waterontharder zal dus de inhoud van de ionenwisselaar, beter nog: het volume van de kunstharskorrels in de ionenwisselaar (want die is juist nooit volledig gevuld), de doorstroomcapaciteit bepalen. Naarmate de ionenwisselaar "groter" wordt, doelend op de onthardingscapaciteit ook wel uitwisselingscapaciteit genoemd, zal (meestal) ook de doorstroomsnelheid toenemen.

Naast de bovenbeschreven beperking zal ook mogelijk de waterweerstand van de ontharder een rol kunnen spelen. Nadat de waterontharder is geïnstalleerd zal het water door de ontharder moeten stromen. Dat zal een bepaalde extra weerstand opleveren waardoor de doorstroomcapaciteit beperkt zal worden.

De doorstroomcapaciteit is een beperking waar je zeker even aandacht aan moet geven. Maak je overigens geen grote zorgen, een doorsnee huishouden zal met de meeste waterontharders goed uit de voeten kunnen. Pas als je hele kleine modellen waterontharders kiest zoals de Lubron miniline, de slimline, de softstar, de Aquatechnic Ultrasoft 6 of de Ultrasoft 10 is dit geen goede keuze als je een doorstroomcapaciteit wenst van 10 liter per minuut.

Wanneer je gebruik wilt gaan maken van een stortdouche of deze al hebt en een ontharder wilt aanschaffen is de doorstroomsnelheid wel een belangrijk aspect wat aandacht verdient.

Pas op bij het vergelijken van de doorstroomsnelheid

Een waarschuwing is hier op zijn plaats. Leveranciers zijn in het algemeen niet erg scheutig met beschikbaar stellen van specificaties. Veel leveranciers van waterontharders publiceren niet de doorstroomsnelheid. Als de leverancier de doorstroomsnelheid specificeert is het maar de vraag wat hiermee bedoeld wordt. Betreft het `bijvoorbeeld de nominale doorstroomsnelheid, is het de doorstroomsnelheid bij een drukval van 1 bar of wordt gedoeld op "de kortstondige maximale doorstroomsnelheid". Je voelt al aan je bent snel appels en peren aan het vergelijken.

Als de doorstroomsnelheid een belangrijk criterium is voor het kiezen van een waterontharder adviseren we als volgt te werk te gaan. Selecteer eerst een beperkt aantal waterontharders die mogelijk voldoen aan het gestelde criterium van de doorstroomsnelheid. Ga dan op het internet op zoek naar de handleidingen van de betreffende modellen. Daarbij is onze gedachte: een handleiding geeft (meestal) technische details prijs die je niet terugvindt in mooie brochures. Daarbij denken we: een fabrikant die trots is op zijn apparaat en geen "vervelende eigenschappen te verbergen heeft" stelt zijn handleidingen ter beschikking op het internet.

Zoek in de betreffende handleidingen naar de doorstroomsnelheid en let dan vooral op hoe dit gespecificeerd is: nominaal, bij drukval 1 bar, kortstondig of nog anders. Mocht de handleiding niet in het Nederlands beschikbaar zijn, let dan ook goed op wat de eenheid is waarin de doorstroomsnelheid gespecificeerd is (denk aan bijvoorbeeld Gallons die in de US worden gebruikt) en reken deze dan eerst om voor een goede vergelijking.

Onthardingscapaciteit

De in dit artikel behandelde doorstroomsnelheid kan makkelijk verward worden met de onthardingscapaciteit maar dat is toch een ander aspect. Naar onze mening is in de meeste situaties de onthardingscapaciteit het belangrijkste aspect van een waterontharder. Lees er meer over in het artikel capaciteit van een waterontharder.