Tast zacht water het marmer aan in een douche?

Ik kwam bij mijn oriëntatietochtje uit op uw site. Het geeft een eerlijk beeld over de voor en nadelen van een waterontharder. We zijn voornemens om een waterontharder aan te schaffen. Ons gaat het vooral om het douchen met zacht water. Mijn vraag is nu of dit consequenties heeft voor onze badkamer. Deze is vervaardigd uit marmer. Omdat het een kalksteensoort is, ben ik een beetje huiverig dat het ontharde water deze aan zou kunnen tasten.... Weet u misschien of deze angst gegrond is?

Eerlijkheid voor alles: we hebben geen ervaring met de gevolgen van onthard water in combinatie met marmer in een douche. Maar we hebben wel een heel sterk vermoeden wat het antwoord is. De vraag boeide ons enorm en we nemen in de beantwoording van de vraag je mee in ons denk- en onderzoeksproces.

Verschillende type waterontharders

Realiseer dat er verschillende type waterontharders zijn die op totaal verschillende manieren de kalk probleem aanpakken. Primair richten we in deze beantwoording op de meest gebruikte waterontharder en dat is die op basis van ionenuitwisseling, een techniek die stamt uit 1925, gepatenteerd door Ecowater systems. Dat is een wat we de "traditionele waterontharder" noemen. Aan het eind van de beantwoording zullen we nog ingaan op andere type waterontharders.

Wat tast marmer aan?

We stelden ons eerst de vraag, welke stof tast marmer aan? Daar hoefde we met onze kennis van chemie niet lang over na te denken, een zuur tast marmer aan. Niet voor niets wordt door de leverancier van marmer, maar ook bij vele andere natuursteen soorten, op gewezen dat gemorst vruchtensap, wijn, e.d. direct opgenomen moet worden. Vruchtensappen, wijn e.d. zijn zuur, vandaar.

De vraag die voortvloeide uit het voorgaande: is onthard water zuur? Een waterontharder op basis van een ionenwisselaar heeft zo'n kleine invloed op de pH waarde van het water dat dit verwaarloosbaar klein is (bron). De pH waarde van onthard water is dus praktisch gezien gelijk aan de pH waarde die de waterleidingmaatschappij aan je levert.

Daarna hebben we gezocht naar de pH waarde van het leidingwater. Een zoektochtje rond waterleidingmaatschappijen leverde een antwoord op dat het leidingwater licht basisch is. Dus niet zuur. Vitens meldt "De zuurgraad van drinkwater moet tussen de 7 en 9,5 liggen maar nog beter is tussen de 7,8 en de 8,3". Dat blijkt juiste informatie, zie het document van de rijksoverheid "de kwaliteit van drinkwater in Nederland 2014" dit verslag geeft de uitkomsten weer van de waterkwaliteit en de vermelde pH waarden onderbouwen hetgeen Vitens stelt over zuurgraad van leidingwater.

Bovenstaande geeft ons dus geen aanleiding tot zorg voor de combinatie van een waterontharder en marmer.

Wat schrijven de waterontharder fabrikanten?

Voordat we begonnen met schrijven van de artikelen van deze site hebben we maandenlang dag in en dag uit ons ingelezen op het onderwerp "water verzachten". Daarbij hebben we niet alleen veel internet pagina's over dit onderwerp gelezen maar vooral veel handleidingen gelezen van fabrikanten, merendeels in de Engelse taal omdat in het Verenigd koninkrijk, Australië en in de Verenigde Staten van Amerika in grote gebieden enorm hard water uit de kraan stroomt waardoor veel Engelstalig georiënteerde fabrikanten van waterontharders bestaan.

Het grote voordeel van de handleidingen is dat daarin de fabrikant veel dieper ingaat in een aantal zaken dan zij op hun "verkooppagina's" publiceren.

Zoals je wellicht weet is met in de VS erg "voorzichtig" en bang voor claims. Als het gebruik van een waterontharder negatieve gevolgen heeft dan zal men dit nadrukkelijk vermelden in de handleiding.

In de handleidingen kwamen we consequent twee zaken tegen. Patiënten met een verhoogde bloeddruk adviseerde men om "contact moeten opnemen met hun arts" als ze van plan zijn onthard water te consumeren. Daarnaast werd geadviseerd om kamer/tuin planten niet te voorzien van onthard water. Beide waarschuwingen zijn logisch gezien het (iets) verhoogde aandeel Natrium in het ontharde water (nogmaals, we hebben het over waterontharders op basis van ionenuitwisseling).

Even zijdelings: tijdens onze oriëntatiefase zagen wij een interessant Youtube filmpje van Harvey Bowden, de directeur (en zeer gedreven technicus) van de bekendste waterontharder fabrikant uit Groot Britannië: Harvey's water softeners. Hierin vertelt hij dat we ons geen zorgen hoeven te maken over de afwezigheid van kalk in het ontharde drinkwater maar dat "de afgelopen jaren de wetenschap meer overtuigd raakt van de goede eigenschappen van magnesium in het water" (bron, vanaf 2:07). Dit is één van de redenen waarom wij een voorstander zijn om een waterontharder niet al het kalk en magnesium uit het leidingwater te laten verwijderen maar een deel niet te behandelen door het instellen van een resthardheid, maar wel zodanig dat je geen last hebt van de kalkaanslag.

In handleidingen wordt meestal onomwonden beperkingen beschreven. Het idee is, dat is althans onze perceptie, je hebt toch al het product gekocht, op dat moment kunnen we in alle eerlijkheid alle beperkingen beschrijven.

In geen enkele handleiding hebben wij ook maar een hint gevonden die wees op de gevolgen van een waterontharder in combinatie met marmer of andere steensoorten in bad, douche of keuken. De handleidingen geven dus vertrouwen voor het gebruik van een waterontharder in combinatie met marmer.

Forums op het internet

Tijdens de voorbereiding van het maken van deze site hebben we niet alleen heel veel handleidingen gelezen, ook hebben we enorm veel forums afgestruind (meestal in UK, AU en USA) waar flink gediscussieerd wordt over het onderwerp waterontharding.

Hoewel soms in de forumberichten incorrecte informatie wordt gegeven, daar moet je dan even omheen lezen, is het wel een enorm goede bron van kennis. De vragen die gesteld worden komen uit een onbevangen bron, de eigenaars of potentiële kopers van waterontharders. Ondanks dat we wellicht meer dan duizend forumberichten hebben gelezen, hebben wij geen vraag gelezen die gaat over het onderwerp van natuursteensoorten zoals marmer in combinatie met een waterontharder.

Dit is dus een derde indicator die vertrouwen geeft.

Zoektocht op het internet

Wat kan je nou niet vinden op het internet? Met allerlei verschillende zoektermen hebben wij dagenlang gezocht naar informatie over marmer (marble) in het bijzonder in combinatie met waterontharders (water softeners) maar ook op hardheid van water (water hardness) en de eventuele invloed op marmer.

Tijdens deze zoektocht hebben we geen enkel artikel gevonden die een negatieve relatie legde tussen onthard water en marmer. Andersom kwamen we dit wel tegen; mensen die klaagden dat door het harde water het marmer aangetast werd. De adviezen die men kreeg waren zeer divers waarbij ook gehint werd op het gebruik van een waterontharder om de kalkaanslag te voorkomen.

Hieronder een aantal links uit de beperkte hoeveelheid pagina's die over dit onderwerp gaan:

• Houzz.com
• Best water solutions
• countertopspecialty.com

De speurtocht op het internet leverde ons geen enkele hint op dat je moet oppassen met marmer bij gebruik van een waterontharder.

Andere type waterontharders

In de inleiding schreven we reeds dat we bij de beantwoording van deze vraag primair uitgaan van waterontharders op basis van ionenwisselaars. In een klein aantal gevallen worden ook andere technieken gebruikt om "kalkaanslag te beperken". We willen in dit kader speciaal stilstaan bij waterontharders die gebruik maken van CO₂ (koolzuurgas). SoluCalc levert zo'n waterontharder.

Bij de SoluCalc wordt gemeten hoeveel liter/minuut water op een gegeven moment gebruikt wordt en daarop wordt de injectie van CO₂ gas aangepast. Uiteraard moet van te voren de hardheid ingevoerd worden in dit systeem. Immers, bij zeer hard water moet meer CO₂ toegevoegd worden dan bij minder hard water. Echter, de waterhardheid wat aangeboden wordt is niet constant. Deze fluctuatie kan onder andere afhankelijk zijn van het totale waterverbruik op dat moment in het verspreidingsgebied van jouw "bron", zo zou het kunnen zijn dat het water in het weekend zachter is dan doordeweeks.

Ook schakelt men soms over van de ene naar de andere bron of worden combinaties gemaakt van verschillende bronnen die door de tijd kunnen wijzigen wat invloed kan hebben op de hardheid. Normaal gesproken is dit geen enkel probleem bij dit SoluCalc systeem. Wanneer echter de hardheid iets daalt zal mogelijk iets te veel CO₂ toegevoegd worden. Dit resulteert in een verlaging van de pH waarde. Door het overschot van koolzuur in het water zal de pH waarde verder dalen. Dit kan invloed hebben op steensoorten zoals marmer. We hebben geen ervaring met deze combinatie maar zien wel een klein risico van deze combinatie. Informeer bij SoluCalc en vraag om garanties als men dit niet als een probleem ziet.

Andere onthardingstechnieken

Bij gebruik van magneten en ontharders op basis van silicopolyfosfaat zoals NoCalc, denken wij dat dit geen invloed heeft op marmer. Dit komt omdat bij deze technieken de kalk in het water niet verwijderd wordt maar alleen de gevolgen van het harde water tegengaan wordt. Over het product NuvoH2O kunnen wij niets zeggen omdat onduidelijk is op welke techniek dit gebaseerd is. Het gebruik van reverse osmose zal vrijwel niet aan de orde zijn bij gebruik van een douche. Daarvoor is dit een veel te dure techniek. Maar wij verwachten wel dat dit invloed kan hebben op o.a. marmer omdat het vrijwel puur water is en daarin relatief eenvoudig andere stoffen in opgelost kunnen worden.

Conclusie

Als je iets niet zeker weet, moet je ook niet stellig zijn. We kunnen je dus niet aangeven wat de invloed is van een waterontharder (op basis van ionenuitwisseling) op een marmeren douche. Ben je van plan een waterontharder te kopen en je deze wilt gebruiken om de kalkaanslag in je marmeren douche te voorkomen, stel dan dezelfde vraag, vooral schriftelijk, aan je waterontharder leverancier.

Als men ons zou vragen wat ons "gevoel is" over dit onderwerp zouden we zeggen, als niemand in de wereld schrijft over de gevaren van een waterontharder in combinatie met marmer, dan lijkt dat een indicatie te zijn en kan dat een geruststellend gevoel geven.

Wel speelde de volgende vraag steeds door ons hoofd: marmer is gemetamorfoseerd kalksteen, een steensoort die bijvoorbeeld onder hoge druk en/of temperatuur ontstaat, en is bijna zuiver calciumcarbonaat.

Een van de stoffen die water hard maken is calciumcarbonaat. Juist dit calciumcarbonaat kan je met een waterontharder op basis van een ionenwisselaar verwijderen. Van dit ontharde water wordt beweerd, en dat is ook onze perceptie, dat het oude kalkaanslag langzaam verwijderd. Dus dachten we, als kalkaanslag langzaam verdwijnt bij gebruik van onthard water, dan zou dit toch ook zijn invloed hebben op marmer omdat deze uit dezelfde stof is opgebouwd? Ook hier kunnen we alleen maar gissen we naar het antwoord.

We vroegen ons af: is het wel zo dat onthard water kalkresten uiteindelijk doet verdwijnen? Dat heeft ons aangezet om een experiment te bedenken om deze perceptie te kunnen onderbouwen (zodra we iets bereikt hebben laten we het weten). Mocht onthard water inderdaad "oud kalk" verwijderen, dan zal ook marmer, zo nemen we aan, hierdoor aangetast worden (inmiddels hebben we het onderzoek afgerond wat bewijst dat oude kalkaanslag verdwijnt bij gebruik van een waterontharder). We vermoeden echter dat door de hardheid van marmer dit proces uiterst traag verloopt en dat aantasting wellicht pas na zo lange tijd zichtbaar wordt en dat het mogelijk de gebruiksduur van de douche overtreft.

Deel je kennis

Zoals reeds eerder beschreven blijft de vraag ons boeien. Heb je ervaring met dit onderwerp, deel deze kennis met ons. Wij zullen dat dan weer op deze site delen zodat andere hiervan kunnen profiteren.